Uitgeverij Lannoo bracht in december 2011 een prachtig boek uit over het leven en werk van beeldend kunstenaar Herman Van den Broecke (Herzele) en modeontwerpster Elisabeth De Sloovere (Hoegaarden). Het boek is een schitterende weergave van twee levenslopen die elkaar verrassend raken vanuit onverwachte hoek. Levenskunst is wat hen bindt.
In 'dubbele zijde' vindt u ook een bijdrage van Chris De Smedt over de betekenis van landschap in Hermans leven:
"Een landschap is een complexe samenhang van systemen, objecten en subjecten die onderling al dan niet interfereren en die context, tijds- en persoonsgebonden zijn. Het beeld en waardeoordeel worden gevormd in de gedachte van de toeschouwer die kijkt vanuit zijn eigen ervaringen, kennis en emoties en is daarom een individuele beleving. Vanuit deze ruim aanvaarde definitie van landschap kan het werk van Herman Van den Broecke begrepen worden als een landschap en wordt de schepper als dusdanig een landschapsschilder (of -kunstenaar). Beschouw Herman Van den Broecke echter niet als een landschapsschilder à la Patinir, die zich toelegde op het weergeven van landschappen als subject, hoewel Herman Van den Broecke in twee van zijn werken, zowel in de titel als naar kleurgebruik, toch refereert naar de meester die hij bewondert (Het lieve meisje in de tuin van Patinir en De rode drentelaar (is hij in de tuin van Patinir?)). Het landschap is in Hermans schilderijen maar zelden expliciet of als subject aanwezig (werken als Kanaalbrug met vogels, Destelbergen (1964) e.a. te na gelaten), maar het wordt vaker als coulisse gebruikt waarin figuren en dingen ontstaan, zijn en evolueren. Natuur en landschap zijn belangrijk in Hermans leven, ze geven gestalte aan zijn zorg voor kwetsbare dingen en daarom verschijnen ze vanuit een evidentie als bouwstenen voor het creëren van zijn artistiek universum. Het lijkt alsof Herman niet wil raken aan de kern, de eigenheid of de existentiële waarde van natuur en landschap, maar ook van kunst, door zelf niet in te grijpen in een gedwongen en kunstmatige wisselwerking tussen beide, net omwille van die breekbaarheid. Toen hij midden de jaren 1990 werd gevraagd om voorzitter te worden van een lokale natuurvereniging, twijfelde Herman eerst uit vrees dat dit engagement zijn artistiek werk in de weg zou staan. Dat is niet gebeurd. Praktisch niet (wat tijdsinvestering betreft), maar ook inhoudelijk niet. Het had perfect gekund dat Herman Van den Broecke een geëngageerd kunstenaar werd, maar ondanks zijn grote bezorgdheid ten aanzien van het verdwijnen van open ruimte en de versnippering van natuur, heeft Herman dat verhaal nooit willen brengen in of door zijn kunst. Natuurelementen zijn een onderdeel van Hermans alfabet die soms louter als vormentaal, soms als metafoor, soms bewust, maar vaak eerder toevallig worden gebruikt. Zo zien we op verschillende werken afgeknotte bomen of boomstronken terugkeren. De toeschouwer herkent de vorm als een boom, kan er mutilatie in zien of dood versus nieuw leven, maar dat hoeft niet, het is zelfs niet zeker dat de kunstenaar het als een funerair archetype heeft willen gebruiken. Herman schildert niet vanuit een pessimisme (zoals de Nederlandse filosoof Ton Lemaire over landschap schrijft), maar eerder vanuit onmacht, alweer uit bekommernis om de kwetsbaren die hij koestert. Het creëren van een eigen universum waar kwetsbaarheid ruimte krijgt, is geen louter artistiek gegeven in Hermans leven. Het is ook voelbaar in zijn tuin, zijn bos en omgang met mensen. Zijn liefde voor de natuur en het landschap is geen oorzaak, maar gevolg, een gevolg van zijn ontzag voor de ‘verwondbaren’ en daarom worden getuigenissen van de mens in het landschap niet de facto als slecht aanzien. Ook de mens is broos en wat hij creëert kan in harmonie met het landschap zijn of worden. Dat Herman Van den Broecke dat menselijke aspect in het landschap niet schuwt, blijkt uit werken als Relict uit Vlaamse Grond (de betonnen omheiningen) en zijn ontwerpschets voor het behoud en de integratie van een oude steenbakkerij. Toch bewaakt zowel de kunstenaar als de mens Van den Broecke behoedzaam de grenzen van het breekbare zodat elke identiteit zijn waarheid behoudt.
Landschap hoeft geen kunst te zijn."
Meer info over Herman Van den Broecke op www.hvandenbroecke.be
